تمرين تنفس از دو طريق تنفس سينه اي و تنفس شكمي صورت مي گيرد. يعني بكمك ششها(سينه) و يا بكمك شكم، ريه ها و پرده ديافراگم مي باشد. تحقيقات نشان داده كه تنفس سينه اي باعث فشار به دريچه قلب و تمرين سنگين آن باعث آسيب به آن مي گردد و نيز هنگام قرائت قرآن باعث فشار به عضلات گردن و پايين آمدن كيفيت اصلي صدا مي شود. در حالي كه با تنفس شكمي مي توان حجم بالاتري از هوا را براي خواندن ذخيره كرد و موقع خواندن قرآن كنترل اين هواي ذخيره شده راحت تر است.

البته مكش هوا به داخل شكم غير از چيزي است كه تصور مي كنيم. براي درك بهتر اين مطلب در قسمت آناتومي دستگاه تنفس نحوه عملكرد دقيق آنرا توضيح داده ايم.

نكته اي كه براي بازدهي بهتر تنفس لازم هست بدانيد اينست كه هنگام نفس گيري و نيز هنگام خواندن قرآن مي بايست: سر و سينه بصورت صاف قرار گيرد و از خم شدن سر بطرف پايين يا خم شدن كمر(و در نتيجه سينه) بشدت پرهيز كرد تا ريه هاي جمع شده از هم باز شوند و فضاي بيشتري جهت ذخيره هوا در اختيار ما قرار دهند. صاف نگه داشتن سينه، كشيدن بدن به طرف بالا و كمي بالا بردن شانه ها از جمله ترفندهاي موثر در ذخيره نفس بوده و اين عمل در هنگام قرائت قرآن و استفاده بهتر از تنفس بسيار موثر است.

روش تمرين:

كف اتاق بگونه اي كه پشت سر و كمر شما روي فرش قرار گرفته باشد، دراز بكشید بدون اينكه چيزي زير سر يا كمر خود قرار دهيد. تا آنجا كه می‌توانید پشت خود را باز و گسترده كنید. زانوها را خم كنید به ‌طوری كه نوك آنها به طرف سقف باشد. نباید به پشت فشار آورد زیرا این كار باعث ایجاد تنش در عضلات آن ناحیه خواهد شد. شانه‌ها را رها كنید تا باز شوند. رها كردن آرنج‌ها در دو سوی بدن و گذاشتن كف دو دست روی دو پهلو به این منظور كمك می‌كند. بطوري كه وقتي هوا را وارد ريه ها مي كنيد احساس كنيد كه شكم شما از هوا پر مي شود. اين حالت را توسط كف هر دو دست كه دو طرف شكم قرار داده ايد درك كنيد. درحالي كه هيچگونه فشاري روي عضلات گردن نباشد از راه بيني شروع به نفس گيري كرده و مقداري هوا را به طرف شكم خود هدايت كنيد. بزرگ شدن شكم خود را با كف دو دست خود بايد احساس كنيد و متوجه باشيد كه قفسه سينه شما از هم باز نشود و هوا را تنها به طرف شكم هدايت كنيد نه سينه.

(همانطور كه گفته شد اين يك تصور هست كه هوا داخل شكم شما مي شود هر چند عملا اتفاقاتي رخ مي دهد كه در بخش دستگاه تنفس به آن پرداخته ام).

هنگامي كه احساس مي كنيد هوا را به داخل شكم مي فرستيد بايد به آرامي اينكار صورت گيرد و هنگامي كه مقدار كمي هوا ذخيره كرديد مكث كنيد و بدون رها كردن آن مقدار ديگري هوا را به آن اضافه كنيد تا جايي كه احساس كنيد كمي به شكم شما فشار آمده(فشار كم). بعد سعي كنيد كه گلوي خود را آزاد كنيد و توسط گلو هوا را نگه نداريد. بلكه عضلات گردن مي بايست كاملا آزاد باشد بطوري كه وقتي به آرامي گلو را آزاد مي كنيد بايد اجازه دهيد هواي ذخيره شده بسيار آرام از گلوي شما خارج شود. در واقع پرده ديافراگم هست كه بايد هوا را كنترل كند نه گلوي شما. چرا كه اگر موقع قرائت، هوا را توسط گلو كنترل كنيد بمحض خواندن، هوا از پشت حنجره شما يكباره آزاد مي شود و فشار به حنجره آمده و اين صحيح نيست. وقتي كه گلو را آزاد كرديد اينجاست كه بايد زمان را در نظر بگيريد و سعي كنيد در هر بار  تمرين، هواي حبس شده مدت زمان بيشتري طول بكشد تا از گلوي شما خارج شود(كه مي توانيد با صوت همراه باشد و هم مي توانيد بدون صوت فقط هوا را به آرامي خارج كنيد). حداقل ۳۰ ثانيه بايد طول بكشد تا هوا را بيرون دهيد. و سعي كنيد كه مدت زمان آن بمرور از يك دقيقه بيشتر شود. این تمرین باعث قوى شدن عضلات اطراف گلو و پرده ديافراگم هم مى شود زیرا هنگام خواندن، فشار زیادى به این عضلات وارد مى گردد.

بمرور زمان و در طي ماه ها بايد هم مقدار هوايي را كه ذخيره مي كنيد و هم مدت زمان خارج شدن هوا را از گلو افزايش دهيد و از فشار يكباره و مقطعي خودداري كنيد تا باعث مشكلاتي مانند تهوع يا درد در ناحيه شكم و ... نشويد.

هنگام تمرين تنفس همراه با صدا، نفس عمیق با کیفیتى که قبلاً گفته شد بکشید بطوري كه وارد شدن هوا به داخل شکم را احساس كنيد و شکم کاملاً بالا آید. در اينجا مي توانيد هنگام خروج هوا از گلو صدايي ايجاد كنيد و آهسته و پیاپى بگویید: ((آ،آ،آ...)). و يا مي توانيد كلمات مد دار مانند "يشآء" را انتخاب و هنگامي كه هوا به آرامي از گلوي شما خارج مي شود آهسته شروع به خواندن مد آن كنيد.

در ضمن احتیاجی به این نیست که آنقدر نفس بگیرید که راهی برای خواندن نداشته باشید. اگه بیش از اندازه هوا را ذخيره کنید باعث میشود به محض اينكه دهانتان را باز کنید کل نفستان خارج شود. اگر هنگامي كه شكمتان را از هوا پر مي كنيد به گلوي شما فشار زيادي وارد شده، بدانيد كه جاي اشكال است. و اغلب زماني كه هواي زياد وارد شكم شود اين اتفاق مي افتد.

توجه داشته باشید که هر چه این هوا آهسته تر و کندتر از شش ها خارج شود بهتر است و تکرار این تمرین، تنفس را بهتر و طولاني تر مى کند. پس در ابتدا توقع زيادي از خودتان نداشته باشيد. هنگام گفتن آه سعي كنيد صداي گرفته و بسيار خش دار از گلوي خود خارج نكنيد و طوري عمل كنيد و گردن خود را قرار دهيد كه صدا تا حد امكان صاف از گلو بيرون آيد.

پس از كسب اين آمادگي، بهترين اقدامي كه مي توانيد انجام دهيد اينست كه دو زانو بنشينيد و نفس گيري كنيد و آيه بلندي را شروع به قرائت با صداي پايين كنيد. و در چند مرحله تلاش كنيد مقدار بيشتري از آن آيه را تلاوت كنيد. به مرور كه اين حالت تقويت شد همين تمرين را براي تلاوت در پرده هاي صوتي بالا بكار گيريد. اين تمرين موثرترين روش براي افزايش طول قرائت شناخته شده. لازم به ذكر است كه تمرين تنفس نياز به ماهها بلكه سالها تمرين دارد و ممكن است عجله براي افزايش تنفس، بدن را دچار آسيبهاي جدي نمايد.

البته تاثير موارد ديگري مانند ورزش و ... را نمي توان ناديده گرفت.


موضوعات مرتبط: قرآن ، ،
برچسب‌ها:

تاريخ : جمعه 29 شهريور 1392برچسب:, | 13:55 | نویسنده : مهدي مهدوي |

 تمرينات عادي تلاوت قرآن، حنجره را بمرور زمان ورزيده و شما صاحب تلاوتهايي مي شويد كه عموم قاريان توانايي اجراي آنرا دارند. اما اگر بخواهيد قدرت حنجره و قدرت اوج خود را افزايش دهيد و حنجره ورزيده اي داشته باشيد نياز به تمرينات ويژه اي هست تا توانايي هاي خود را در مدت زمان كمتر و موثرتري بالا ببريد. روشهاي پيشنهادي و مجرب: ۰۱ روش اول: آيه اي را انتخاب و آنرا به قسمتهاي كوتاهي تقسيم كنيد. به عنوان مثال: الذين قال لهم الناس/ ان الناس/ قدجمعوا لكم فخشوهم/ فزادهم ايمانا/ و هر قسمت از آيه را كه مي خواهيد تلاوت كنيد بايد با قدرت آنرا اجرا كنيد. يا اينكه سوره هايي را مانند سوره هاي جزء سي ام قرآن انتخاب كنيد كه داراي آيات كوتاهي هستند. البته اگر بدانيد كه در كدام يك از دستگاههاي قرآني بهتر مي توانيد اوج بگيريد و قويتر بخوانيد بهتر است اين قسمتها را در همان دستگاه اجرا كنيد. وقتي شما آيات كوتاهي را براي اوج گرفتن انتخاب مي كنيد حسنش اينست كه مي توانيد جهت خروج صداي قوي تر، بدون نگه داشتن نفس، براحتي نفس خود را بكار گيريد و هنگامي كه در تلاوت ترس كمبود نفس نداشته باشيد صدا با قدرت بيشتري از حنجره خارج مي كنيد. از طرفي مقدار انرژي و فشار و تلاشي كه شما براي اجراي يك آيه بلند قبلا انجام مي داديد حالا مي توانيد در يك مقطع كوتاه بكار بگيريد و لذا آيات كوتاه را نسبت به آيات بلند با قدرت بيشتر و در پرده صوتي بالاتري مي توان قرائت نمود. و اگر اين تمرين ادامه پيدا كند بمرور زمان همين توانايي را در اجراي آيات بلند پيدا خواهيد كرد. و با اين روش حنجره شما ورزيده و توانايي صداي شما چنان خواهد شد كه از آسيبهاي ديگري مانند گرفتگي صدا در اثر اوج و زود خستگي و غيره نيز در امان خواهيد ماند. فراموش نكنيد كه قبل از اجراي اين مرحله صداي شما بايد كاملا گرم شده و آمادگي لازم براي اين تمرين را پيدا كرده باشد. ۰۲ روش دوم: برخي قاريان براي اينكه توانايي حنجره خود را بالا ببرند از آوازها و ترانه هاي خوانندگان موسقي غير قرآني استفاده مي كنند كه معمولا در لحن قرآني آنها تاثير منفي مي گذارد. اما براي رفع اين مشكل مي توان از ابتهال، هم جهت تنوع و هم جهت بالابردن توان حنجره استفاده نمود. ابتهال و برخي از تواشيحها مي توانند كمك خوبي جهت تقويت صداي قاريان باشند به شرط اينكه با همان لحن عربي تمرين شوند. البته بايد قطعه هايي را انتخاب كرد كه قوي اجرا شده باشد و مناسب تمرين شما باشند. ۰۳ روش سوم: روش قديمي ولي موثر جهت افزايش توان اوج و قرائت در پرده هاي صوتي بالا كه هنوز هم مورد استفاده مي باشد اينست كه مدت چند دقيقه كه صدا گرم شد(مثلا ۱۵ دقيقه:بستگي به افراد و آمادگي حنجره دارد) و صفحاتي از قرآن با لحن آرام خوانده شد، بمدت چند دقيقه(۱۰-۵ دقيقه) در پرده صوتي متوسط كلماتي را همراه با كشش صوت، و يا با تكرار همراه با كشش، شروع به خواندن كنيد و براي رفع خستگي و تنوع و ورزيدگي بيشتر حنجره، مي توانيد به صداي خود طنين موجدار دهيد. مثلا از كلمه لاي، لاي، لاي.. كه به نرمي ادا مي شوند استفاده كنيد و در حين اداي آنها با لحن عربي، سعي كنيد كه در مدت اين چند دقيقه فقط با صداي متوسط شروع به خواندن كنيد. و از انتخاب كلماتي كه داراي حروف ثقيل و خشن(مانند غين و خا و قاف..) هستند استفاده نكنيد. همچنين از حروف غنه دار(مانند ميم و نون مشدد) نيز استفاده نشود تا صدا بطور كامل از فضاي دهان شما خارج و تمرين صحيح انجام داده باشيد. همچنين حروف(أج د ت ط ب ق ك). در مرحله آخر چند دقيقه اي بايد همين تمرين را در پرده صوتي بالاتري بكار گيريد. و در سه يا چهار مرحله در پرده هاي صوتي مختلف و به ترتيب از پايين به بالا همين تمرين انجام شود تا هم توانايي اوج گرفتن شما افزايش يابد و هم حنجره شما به نحو اصولي شكل گيرد و از آسيبهاي احتمالي هم جلوگيري شود.


موضوعات مرتبط: قرآن ، ،
برچسب‌ها:

تاريخ : جمعه 29 شهريور 1392برچسب:, | 13:53 | نویسنده : مهدي مهدوي |
ساختمان حنجره:
 
حنجره که آن را جعبه مولد صدا می نامند عضو لوله ای شکل است که در قسمت جلوی گردن و در مقابل مهره های سوم، چهارم، پنجم و ششم گردنی قرار دارد. همچنین حنجره یکی از قسمت های مهم لوله تنفسی است که از سمت بالا با حلق و از سمت پایین با نای مرتبط می باشد.

برای تشخیص جایگاه حنجره می توان خط وسط جلوی گردن را از بالا به پایین لمس کرد تا به يك برجستگی نسبتاً مشخصی رسید. این برجستگی که سیب آدم نام دارد جزء ساختار یکی از غضروفهای حنجره بوده و معمولاً در مردان مشخص تر و کمی پایین تر از زنان و کودکان می باشد.

ابعاد حنجره بر حسب سن و جنس افراد متغیر است. اسکلت حنجره از چند غضروف تشکیل شده است. این غضروفها توسط رشته های عضلانی به یکدیگر متصل هستند و با حرکت خود، اعمال حنجره را انجام می دهند. البته به غیر از غضروفها و عضلات، حنجره از قسمت های دیگری از جمله اعصاب مغزی، رگهای خونی و... برخوردار است که این قسمت ها به همراه عضلات و غضروفها در نهایت ساختار اصلی حنجره را که لوله ای شکل است تشکیل می دهد. تارهای صوتی مهمترین ساختار حنجره اند. زیرا در اینجا نقطه شروع تولید صداست. تارهای صوتی دو نوار محکم از بافت هستند که از جلو به عقب می روند. 

غضروفهای حنجره :

حنجره شامل سه غضروف منفرد و سه غضروف زوج است. یکی از غضروفهای منفرد حنجره، تیروئید نام دارد. این غضروف بزرگ ترین غضروف حنجره به شمار می آید و غضروفی است به شکل یک کتاب نیمه باز که در قسمت جلو، در مردان در حالت عادي یک زاویه 90 درجه و در زمان بلوغ يك زاويه 120 درجه را تشکیل می دهد. برجستگی ناشی از این زاویه سیب آدم نامیده می شود.

غضروف انگشتری نیز یکی دیگر از غضروفهای منفرد است. غضروف انگشتری در قسمت عقب وسیع تر از قسمت جلو است و به همین دلیل شبیه یک حلقه انگشتر می ماند. طول و عرض این غضروف 2 سانتی متر و ضخامت آن تقریباً 3 میلیمتر است. این غضروف در قسمت پایین غضروف تیروئید قرار دارد.

از جمله غضروفهای زوج حنجره نیز می توان از غضروف هرمی نام برد که شکلی شبیه هرم داشته و روی غضروف انگشتری متصل می شود. سایر غضروفهای حنجره به نام های اپی گلوت، قرنی و میخی می باشد.

عضلات حنجره :عضلات حنجره را می توان به دو دسته تقسیم کرد:

1) عضلات بیرونی 

عضلات بیرونی به عضلاتی نازک و روبانی شکل گفته می شود که قسمت های مختلف حنجره را به استخوان های مجاور مانند جناغ سینه می چسبانند.

عضلات بیرونی حنجره مسئول حرکت حنجره به عنوان یک واحد کلی هستند. بنابراین موقعیت کل حنجره را در گردن تغییر می دهد و باعث بالا و پایین رفتن حنجره می شوند.

2) عضلات درونی

عضلات درونی به عضلاتی گفته می شوند که غضروفهای حنجره را بهم وصل می کند و مسئول حرکت غضروفها در ارتباط با یکدیگر هستند. حرکات این عضلات موجب ایجاد صوت شده و در موقع بلع غذا نیز مانع ورود غذا به داخل ریه ها می شوند و در نتیجه از ایجاد مشکلات تنفسی جلوگیری می کنند.  

تارهای صوتی حقیقی و کاذب:

تارهای صوتی حقیقی و یا تارهای صوتی مولد صدا، شامل دو نوار ظریف عضلانی- مخاطی است که از یک سر به هم چسبیده و به غضروف تیروئید متصل و از سر دیگر از هم جدا و متحرک که به دو غضروف هرمی متحرک متصل می باشند و در نهایت شكلي شبیه V انگلیسی را در داخل لوله حنجره درست می کنند.

حد متوسط طول تارهای صوتی مرد بیشتر از تارهای صوتی زن است، لذا صداي مردان ضخيم تر مي باشد.

علاوه بر تارهای صوتی حقیقی، حنجره دارای تارهای صوتی دیگر به نام تارهای صوتی کاذب می باشد. این تارهای صوتی کاذب بر عکس تارهای صوتی حقیقی به هنگام تولید صدا در آرامش کامل به سر می برند و نقشی در تولید صدا ندارند. این تارها که در قسمت فوقانی تارهای صوتی حقیقی قرار دارند همانند آنها از یک سر به غضروف تیروئید و از سر دیگر به غضروفهای هرمی متصل هستند و در اعمالی از قبیل بستن راه هوا و جلوگیری از ورود مواد خارجی به حنجره کمک می کنند.

اعمال حنجره:  حنجره چهار عمل مهم را انجام می دهد:       

1) کمک به بلع غذا 2) تنظیم جریان هوا  3) کمک به انجام فعالیت های سنگین  4) تولید صدا

1- کمک به بلع غذا :

یکی از اعمال حنجره جلوگیری از ورود غذا به داخل نای و ریه هاست. وقتی که ما غذا می خوریم، مواد خوراکی از راه دهان به حلق می رسد. در اینجا دو راه وجود دارد: یکی مسیر لوله ای حنجره و نای که به ریه ها منتهی می شود و دیگری مسیر لوله ای مِری که در نهایت به معده منتهی می گردد. با ورود غذا به حلق، حنجره با بستن دهانه خود، عمل هدایت غذا به داخل مِری را انجام می دهد و مانع خفگی انسان می شود. این عمل مهمترین عمل حنجره به حساب می آید چون نقش حیاتی در زندگی انسان دارد.

2- تنظیم جریان هوا :

این عمل به هنگام تنفس بوسیله دور و نزدیک شدن تارهای صوتی به یکدیگر صورت می گیرد به این نحو به هنگام نفس کشیدن عمیق دنباله تارهای صوتی کمی از هم دور شده و اجازه ورود هوای بیشتری را به ریه ها می دهند. همچنین به هنگام بیرون دادن هوا از ریه ها (بازدم) تارهای صوتی کمی به هم نزدیک شده و در خروج هوا کمک می کند.

3- انجام فعالیت های سنگین :

از اعمال دیگر حنجره آن است که توانایی لازم را برای صعود و یا نزول از ارتفاعات و نیز زور زدن (برای مثال در هنگام بلند کردن جسم سنگین) ایجاد می کند. در چنین مواقعی پس از یک نفس عمیق، تارهای صوتی حنجره بسته شده که در نتیجه راه عبور هوا بطور کلی مسدود می شود این عمل فشار داخل قفسه سینه را زیاد می کند. این فشار به اضافه فشار عضلات شکم و دیافراگم فرد را قادر به انجام اعمال فوق می نماید.

4- تولید صدا:

تولید صدا توسط تارهای صوتی حقیقی ( که از این پس تنها با نام تارهای صوتی ذکر می شود) صورت می پذیرد. همانطور که قبلاً گفته شد تارهای صوتی شامل دو نوار ظریف عضلانی شکل هستند که از یک سر به هم چسبیده و ثابت و از سر دیگر از هم جدا و متحرک می باشند. به هنگام گفتار دو سر آزاد و متحرک تارهای صوتی با برخورد متوالی و ایجاد ارتعاشاتی در خود باعث تولید صوت در انسان می گردند. این صوت که در ابتدا به صورت خام و بی مفهوم است بلافاصله وارد اندامهایی از قبیل حلق، دهان و بینی شده و با تغییراتی که روی آن صورت می گیرد تبدیل به صداهای واقعی و کلمات می گردند.

ویژگیهــای صدا:

صدای هر فرد دارای سه ویژگی بلندی (Lound ness) زیر یا بم بودن (Pitch) و کیفیت (Quality) بوده و این سه ویژگی در کل تعیین کننده وضعیت صدای یک فرد می باشد. در زیر به بررسی مختصر ویژگی های صدا می پردازیم:

1- بلندی صدا: منظور از بلندی، شدت صدای شنیده شده می باشد. به عبارت دیگر منظور از بلندی آن است که آیا صدای فرد بلند شنیده می شود و یا اینکه آرام بنظر می رسد; میزان بلندی صدا به میزان فشار هوایی که از ریه ها وارد حنجره شده و به شدت برخورد تارهای صوتی بستگی دارد. هرچه فشار هوا و شدت برخورد تارهای صوتی بیشتر باشد، صدا بلندتر و هرچه فشار هوا و شدت برخورد تارهای صوتی کمتر باشد صدا آهسته تر به گوش می رسد. بنابراین به هنگام فریاد زدن، بلند صحبت کردن، گلو پاک کردن و... (که به آنها استفاده نادرست از صدا گفته می شود) شدت برخورد تارهای صوتی بسیار زیاد است و اگر این اعمال در فرد به صورت عادت درآید در نهایت ممکن است آسیب های شدیدی را به حنجره و تارهای صوتی وارد آورد.

2- زیر یا بم بودن صدا :منظور از زیر بودن صدا، نازك بودن(مثل صدای زنانه) و منظور از بم بودن صدا، کلفتی صدا(مثل صدای مردانه) می باشد. تفاوت طول و ضخامت تارهای صوتی در خانم ها و آقایان دلیل اصلی تفاوت زیر یا بم بودن صدای آنهاست.

به طور معمول طول تارهای صوتی زنان 19 میلی متر است = صدا  زیر

و طول تارهای صوتی مردان 24 میلی متر است = صدای بم

3- صدای فرد از نظر کیفیت :

از نظر کیفیت صدا نباید مخلوطی از چند صدای دیگر باشد و مثلاً در صدا نباید گرفتگی، نفس دار بودن، فشار و تقلا، لرزش و... مشاهده شود.

تغییرات صدا در حین رشد:

زیرترین صدای فرد زمانی است که تازه بدنیا می آید و گریه می کند. گریه بعداً تغییراتی می کند و این توانایی را به کودک می دهد که بوسیله آن نیازهای خود را به اطرافیان نشان دهد.

زیر یا بم بودن صدای کودکان بین پسر و دختر تفاوتی ندارد و تغییرات ایجاد شده تقریباً بین سنین  12-10 سالگی صورت می گیرد. به این نحو که هم در دختران و هم پسران صدا بم تر می شود با این تفاوت که میزان بم شدگی در پسران بسیار بیشتر از دختران ایجاد می شود و اگر در این دوران از صدا درست استفاده نشود، صدا همچنان گرفته باقی می ماند. از سن 20 تا 70 سالگی صدا تقریباً ثابت بوده و ممکن است مقداری به سمت بم شدن پیش رود.

از سن 70 سالگی به بالا صدا به خصوص در آقایان شروع به زیر شدن می کند (اما هرگز به زیر بودن یک صدای زنانه نمی رسد) همچنین امکان گرفتگی صدا در این سنین بعلت تغییراتی در ساختمان حنجره (به علت پیری) می باشد.

(كپي برداري با ذكر منبع بلامانع است)

ساختمان حنجره

تصویری از حنجره(بالا) بکمک ام آر آي با قدرت ۳ تسلا

                         

تصوير واقعي

تصوير واقعي از حنجره(دوربين)


موضوعات مرتبط: قرآن ، ،
برچسب‌ها:

تاريخ : جمعه 29 شهريور 1392برچسب:, | 13:52 | نویسنده : مهدي مهدوي |
 

روش استفاده صحيح از حنجره

قاري قرآن بايد طوري بخواند كه احساس كند صداي او به سقف دهانش برخورد مي كند و صداي خود را مستقيم به بيرون ندهد.

و نيز با فشار زياد هوا نباشد. كه نشانه عملکرد بد آن اينست كه قاري با كمبود نفس مواجه مي شود. چرا كه هوا بيش از مقدار لازم براي اداي حروف خارج شده و مستقيم به بيرون ارسال گرديده است و اين اشتباه است. براي درك اين مطلب شما مي توانيد دهان خود را خيلي باز كنيد و شروع به خواندن كنيد كه اين حالت، واضح ترين حالت خواندن با فشار هواست و بدترين حالت بيرون دادن مستقيم صداست.

لذا براي جلوگيري از رفع اين مشكل شما مي بايست با نصف صداي خود شروع به خواندن كنيد نه با تمام انرژي و فشار زياد به صداي خود. از نظر اين حقير اين مطلب يكي از فني ترين اصول بكارگيري حنجره و صداست.

براي نمونه شما تلاوتهاي استاد محمود شحات انور را بصورت تصويري تماشا كنيد خواهيد ديد كه ايشان بدون فشار به خود و بدون كمبود نفس، آيه هاي طولاني را در اوج مي خواند. ايشان نمونه بارز يك قاري هستند كه به نحو صحيح از تارهاي صوتي و فضاي دهان خود استفاده مي برند.

همچنين قاري قرآن در تمرينات وقتي شروع به خواندن مي كند بايد بگونه اي بخواند كه صدا در صاف ترين حالت خود باشد. بنابراين اگر شما مي توانيد آيه اي را با صداي خش دار بخوانيد يا به حالت صداي صاف، بايد حالت دوم را انتخاب كنيد.

اگر شما موقع خواندن قرآن فشار زيادي در اطراف گردن خود حس كرديد با يد در تمرين صحيح خود شك كنيد چرا كه شما يا در نحوه بكارگيري تارهاي صوتي اشتباه مي كنيد يا در نحوه نفس گيري(مراجعه شود به مطلب تمرين تنفس).

برخي اساتيد توصيه مي كنند كه از اعماق وجود خود شروع به خواندن كنيد و برخي ديگر توصيه مي كنند كه از فضاي دهان خود استفاده كنيد و روي آن تمركز كنيد. مطلب از اين قرار است كه شما براي كنترل نفس خود بايد روي پرده ديافراگم و درون خود تمركز كنيد و براي كنترل صداي خود، مي بايست روي فضاي دهان و در واقع سقف دهان خود تمركز كنيد. كه البته پس از ملكه شدن خود به خود اجرا مي شود.

و نكته مهمي كه عزيزان بايد به آن بپردازند همانگونه كه بيان شد: اينست كه ""صدا را در صاف ترين حالت خود بيرون دهيم و هواي زيادي همراه با صدا به بيرون هدايت نشود"" بگونه اي كه هوا و صدا با كنترل خارج شود. در اينجا بايد حالت خواندن انسان بسيار ريلكس و بدون تكلف و تقلا باشد.(مجدد توجه كنيد به تلاوتهاي تصويري استاد محمود شحات انور).

موقع خواندن نبايد فشار زياد يا گرفتگي عضلات گردن احساس شود بلكه بايد بدن آرام و فك پايين دهان هم كمي شل بگيريم و خصوصا موقع اوج گرفتن نبايستي فك انسان تحت فشار ماهيچه ها باشد. با رعايت اين مطلب افرادي كه داراي صداي زير و نازك هستند موقع تلاوت صداي آنها با همان ويژگي اصلي خود اجرا مي شود.

افرادي هم كه صداي آنها خش دار است بدانند كه مهمترين عامل در خش دار شدن صدا اينست كه فرد بدون گرم كردن حنجره خود، در پرده هاي صوتي بالا شروع به خواندن كند(خصوصا در هواي سرد) و يا اينكه با دهان باز شروع به فرياد زدن كند كه در اينصورت فشار زياد هوا باعث خش دار شدن صدا مي گردد. و در صورتي كه فرد دائم و بطور جدي با چنين مشكلي روبروست احتمالا قسمتي از حنجره خود را دچار آسيب جدي كرده و نياز به معاينات پزشكي يا عمل جراحي است.

لذا قبل از خواندن هميشه صداي خود را گرم كنيد خصوصا صبحها اگر ميخواهيد تمرين كنيد با احتياط عمل كنيد و حتما حنجره خود را با خواندن در پرده هاي صوتي پايين گرم كنيد.

براي رفع گرفتگي صدا مي توانيد در پايان تمرينات سنگين خود، حرف (ر ) را بدون قطع نفس و مسلسل وار در چندين مرحله و حدود 5 دقيقه تكرار كنيد. بدين شكل(ررررررررررررررررر) وقتي شما مثلا حدود 2 ساعت يا بيشتر تمرين كرديد و خصوصا با صداي بلند خوانديد، احساس گرفتگي صدا خواهيد كرد با اين تمرين خواهيد ديد كه صداي خش دار و گرفته شما تا حد نسبتا خوبي صاف مي گردد. شايد علت اينست كه هنگام تمرين و خصوصا اوج گرفتنها، باعث مي شود كه طول قسمتي از تارهاي صوتي بزرگتر مي شود و تمام پرده صوتي بطور يكسان كشيده نمي شوند و با اين تمرين شما تمام حنجره را بصورت منظم نرمش مي دهيد و به حالت عادي باز مي گردانيد.

ورزشكاران روشي دارند بنام بازگشت به حالت اوليه كه متاسفانه اغلب ما از آن بي اطلاع هستيم. بدين صورت كه در پايان ورزشهاي سنگين بايد مجدد نرمشي انجام شود. در بكارگيري صدا هم اين نكته حائز اهميت هست. يعني در پايان تمرينات سنگين صدا، مي بايست كمي با صداي پايين بخوانيم يا از تكرار حرف (ر ) براي اين منظور بهره ببريم.

غير از روشهايي كه عموما از آن اطلاع داريد جديدترين روش براي زير شدن صدا و براي تقويت تحرير و منظم شدن تارهاي صوتي و برخي مزاياي ديگر، تكرار حر ف (ر ) به همان شكلي كه توضيح دادم توصيه مي شود. با اين تمرين شما در مدت زمان كوتاهي عملا به اين نتيجه خواهيد رسيد. البته بهتر است در پرده صوتي پايين شروع به خواندن كنيد و پس از گرم شدن صدا اين كار را انجام دهيد. هرچند كه تكرار حرف( ر ) در گرم شدن صدا هم موثر است.

اين حقير توصيه مي كنم كه "كش" صداي خود را پيدا كنيد و با همان ويژگي، شروع به خواندن كنيد. يعني اگر خصوصيت ذاتي صداي شما "زير" هست هرگز سعي نكنيد كه با صداي بم به تلاوت بپردازيد(البته قطعه هاي كوتاهي از تلاوت مانعي ايجاد نمي كند. اما حالت غالبي تلاوت شما بايد براساس ويژگي ذاتي صداي خود كه همان زير يا بم بودن هست اجرا گردد). كساني كه با رعايت اين مطلب تلاوتهاي خود را انجام مي دهند پيشرفتهاي چشگير و بيشتري نسبت به بقيه دارند و حنجره آنها بسيار سازگارتر با صدا پيشرفت مي كند و عمر صدا و ماندگاري صداي آنها طولاني تر خواهد بود و در سنين بالا هم مي توانند از صداي خود بهره ببرند.


موضوعات مرتبط: قرآن ، ،
برچسب‌ها:

تاريخ : جمعه 29 شهريور 1392برچسب:, | 13:48 | نویسنده : مهدي مهدوي |
صفحه قبل 1 2 3 4 5 صفحه بعد
.: Weblog Themes By SlideTheme :.