ایهام یکی از پرکاربردترین صنایع در بدیع است و به این معنا است که کلمه ای دارای چندین معنی مختلف (حداقل دو معنی) باشد و همه ی این معانی هم درست به نظر برسد.

مثال:

ز گریه مردم چشمم نشسته در خون است ----- ببین که در طلبت حال مردمان چون است
حافظ

مردم در مصراع دوم به دو معنی انسان و مردمک چشم به کار رفته است و در هر معنی با کلمات دیگر تناسب دارد:

الف: در معنی انسان با نشستن و حال و طلب مربوط است.

ب: در معنی مردمک با گریه و چشمم و خون و بدن مربوط است.



تصویر


به راستی که نه همبازی تو بودم من ------ تو شوخ دیده مگس بین که می کند بازی
سعدی

بازی به دو معنی بازی و شوخی کردن و باز (پرنده شکاری) بودن به کار رفته است و در هر معنی با کلمات دیگر رابطه دارد:

الف: در معنی بازی و شوخی با همبازی و شوخی تناسب دارد.

ب: در معنی باز (شاهین) بودن با مگس مربوط است.

مثال های دیگر:

ما در پیاله عکس رخ یار دیده ایم ----- ای بی خبر ز لذت شرب مدام ما
حافظ

"مدام" هم به معنای "شراب" و هم به معنای "همیشه" است.

امشب صدای تیشه از بیستون نیامد ----- شاید به خواب شیرین، فرهاد رفته باشد
حزین لاهیچی
"شیرین" هم اسم معشوق خسرو وهم به معنای "لذت بخش" است.


موضوعات مرتبط: فارسي ، ،
برچسب‌ها:

تاريخ : جمعه 30 بهمن 1394برچسب:ایهام,فارسی,حافظ, | 9:14 | نویسنده : مهدي مهدوي |
صفحه قبل 1 2 3 4 5 ... 39 صفحه بعد
.: Weblog Themes By SlideTheme :.